Bittere bloemen

Het hoofdpersonage van Bittere bloemen stuntelt zich naar zijn dood toe, geen stap kan hij zetten of hij valt, struikelt, scheurt, breekt, geen hap lucht kan hij slikken zonder in ademnood te raken. Het motto van Mulisch (wat is mooier dan de ouderdom … de mens die krankzinnig wordt …) vooraf

Show More

zet de toon, en van bovenaf (cf. De ontdekking van de hemel, maar evengoed over de schouder van de schrijver heen) zijn we getuige hoe Hammer – op een cruiseschip gezet door zijn bemoeizieke dochter – zich nog een laatste, en eerste keer naar de liefde uittrekt.

Brouwers geeft je geen enkel moment de kans om zijn Hammer bij de hand te houden. Telkens Hammer zich lijkt te redden en even op adem kan komen, stuntelt hij opnieuw een trede lager – gescheurde broek, gebroken bril, stukke schoenveters, hoestbuien, kotsen – alles tolt, alles is wazig, onvast, alles is verschroeiend en nat van het zweet – elkeen is hij tot last, zielig en ten dode opgeschreven – eerder dan komisch – wordt hij, tezamen met mij, neergezogen in alles waar hij, net zoals mij, geen vat meer op heeft. Omzwachteld, ingepakt, uitgepakt, blootgelegd, in repen gesneden en aaneengenaaid door de taal van Brouwers, natuurlijk. En meer hoeft dat eigenlijk niet te zijn …

Show Less